THỤY SĨ – Vật thể chuyển động vẫn là một vấn đề lớn đối với robot công nghiệp thông thường, nhưng “physical AI” (tạm dịch là ‘AI vật lý’) có thể giải quyết vấn đề này và nhiều vấn đề khác. Thay vì chỉ thực hiện các chuyển động được lập trình sẵn một cách cứng nhắc, các hệ thống trong tương lai sẽ có thể học hỏi từ dữ liệu, được điều khiển bằng giọng nói và thực hiện nhiều tác vụ khác nhau với cùng một phần cứng. Ba công ty khởi nghiệp tiêu biểu cho sự phát triển này gồm: Mimic Robotics, Dyna Robotics và Physical Intelligence.

Công ty Mimic Robotics phát triển bàn tay robot có khả năng di động cao, điều khiển bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI – artificial intelligence), Công ty Dyna Robotics hướng tới mục tiêu tự động hóa các nhiệm vụ cố định và thông thường bằng cánh tay robot thông minh, và Công ty Physical Intelligence xây dựng các mô hình thị giác – ngôn ngữ – hành động (vision-language-action model), được thiết kế để điều khiển nhiều loại robot khác nhau thông qua một “bộ não” chung.

Niềm hy vọng mới của ngành robot học châu Âu dựa vào AI vật lý
Vào ngày 3/11/2025, Handelsblatt – tạp chí kinh doanh và tài chính của CHLB Đức đã đưa tin với tiêu đề “Europe’s new robotics hope” (tạm dịch là ‘Niềm hy vọng mới của ngành robot học châu Âu’) rằng công ty khởi nghiệp Mimic Robotics có trụ sở tại thành phố Zurich (Thụy Sĩ) đã huy động được 20 triệu euro từ các doanh nghiệp đầu tư để phát triển bàn tay robot thích ứng có thể được gắn trên các cánh tay robot công nghiệp thông thường. Mô hình AI tạo sinh của công ty Mimic Robotics sử dụng các tập dữ liệu toàn diện về chuyển động của bàn tay con người, nhằm mô phỏng các động tác cầm nắm và thao tác phức tạp. Các doanh nghiệp đầu tư muốn hỗ trợ ba nhà sáng lập, Stephan-Daniel Gravert, Elvis Nava và Stefan Weirich, triển khai “AI vật lý tiên tiến” của họ trong các ngành công nghiệp như sản xuất, lắp ráp và hậu cần và đưa bàn tay công nghệ AI của họ vào các quy trình sản xuất hàng loạt. Ở đó, với sự khéo léo như con người, chúng sẽ đảm nhận các nhiệm vụ phức tạp mà trước đây không thể tự động hóa đầy đủ. Theo nhóm phát triển, phần cứng bàn tay robot khéo léo, mạnh mẽ và chính xác của họ nhằm mục đích thu hẹp khoảng cách giữa con người và robot. Thiết kế hình người cho phép khả năng tương thích tối đa nhằm xử lý đáng tin cậy trong các điều kiện làm việc phức tạp và các vật thể mỏng manh. Theo nhóm sáng lập, bàn tay robot của họ là nền tảng hoàn hảo để cho phép các mô hình AI thực hiện các thao tác giống con người. Các ứng dụng tiềm năng của bàn tay AI bao gồm hoạt động lắp ráp các chi tiết nhỏ khi các dụng cụ kẹp thông thường đã đạt đến giới hạn, hoặc nhặt và đóng gói lại các hàng hóa nhạy cảm trong kho.

Công nghệ AI cho phép robot thực hiện các quy trình gấp xếp phức tạp
Công ty Dyna Robotics, có trụ sở tại Mỹ, phát triển một mô hình nền tảng cho robot, được thiết kế đặc biệt cho các nhiệm vụ dài hạn, yêu cầu kỹ năng thao tác cao. Giống như Mimic Robotics, công ty khởi nghiệp này đặt mục tiêu thiết lập AI vật lý được đào tạo thực hành và cải thiện qua quá trình sử dụng. Mô hình DYNA-1 của công ty được thử nghiệm trực tiếp trong môi trường thực tế, và mỗi lần lắp đặt mới đều nhằm mục đích cung cấp thêm dữ liệu cho chu trình học tăng cường liên tục. Trong một lần chạy thử nghiệm, một robot được trang bị mô hình DYNA-1 đã gấp hơn 900 khăn ăn hoàn toàn tự động chỉ trong hơn 24 giờ với tỷ lệ thành công gần 99%, thể hiện ấn tượng khả năng thực hiện các thao tác vững chắc, có tính lặp lại trong thời gian dài. Do đó, công nghệ dựa trên AI này có thể được sử dụng để tự động hóa việc giặt ủi và xử lý hàng dệt may tại các doanh nghiệp giặt ủi lớn hoặc khách sạn, cũng như các quy trình đóng gói và gấp xếp phức tạp trong ngành hàng tiêu dùng. Các nhiệm vụ hỗ trợ trong căng tin hoặc khu vực dịch vụ, nơi yêu cầu nhiều chuyển động tương tự cũng là ứng dụng tiềm năng của robot. Nhưng điều thực sự hấp dẫn về giải pháp của công ty Dyna Robotics là khách hàng không cần phát triển chương trình điều khiển riêng cho từng nhiệm vụ, chỉ cần tinh chỉnh cho các quy trình làm việc mới.

Các bước hướng tới khả năng “thế giới mở”
Công ty Physical Intelligence (PI) từ thành phố San Francisco (thuộc bang California, Mỹ) theo đuổi một cách tiếp cận tổng quát hơn. Công ty đã triển khai các mô hình thị giác – ngôn ngữ – hành động được thiết kế để điều khiển nhiều loại robot khác nhau thông qua một “bộ não” chung. Với π₀ (pi-zero), công ty PI đã giới thiệu một mô hình nền tảng robot chung đã học từ dữ liệu camera, chuyển động và văn bản và có thể được hướng dẫn bằng ngôn ngữ tự nhiên. Vào tháng 4/2025, π₀.₅, một mô hình khác được thiết kế để khái quát hóa các nhiệm vụ tốt hơn trong các môi trường chưa từng biết đến trước đó. Công ty PI muốn tiến tới khả năng “open-world” (tạm dịch là ‘thế giới mở’). Các thành phần của π₀ kể từ đó đã được phát hành dưới dạng mã nguồn mở, nhằm đẩy nhanh nghiên cứu và các ứng dụng công nghiệp. Tiềm năng lớn trong cách tiếp cận của công ty PI được thể hiện rõ qua danh sách các nhà đầu tư của công ty khởi nghiệp này, bao gồm ông Jeff Bezos (người sáng lập Tập đoàn công nghệ Amazon), tổ chức nghiên cứu và triển khai trí tuệ nhân tạo OpenAI và các công ty đầu tư mạo hiểm Thrive Capital và Lux Capital.

Trong tương lai, các doanh nghiệp sản xuất thiết bị gốc (OEM – original equipment manufacturer) có thể tích hợp mô hình PI (physical intelligence) vào nền tảng của riêng họ, ví dụ như trong robot vận chuyển di động, cánh tay cộng tác hoặc robot dịch vụ trong sản xuất.

Đã đến lúc: các tác nhân AI thực hiện công việc vật lý
Các công ty khởi nghiệp Mimic Robotics, Dyna Robotics và Physical Intelligence đại diện cho ba phương pháp tiếp cận khác nhau bổ sung cho sự phát triển của AI vật lý, gây ấn tượng với các mô hình với khả năng cầm nắm thích ứng chuyên biệt cao, một mô hình nền tảng được tối ưu hóa cho các tác vụ dài hạn và một “hệ điều hành robot” phổ quát cho nhiều nền tảng. Cùng nhau, chúng phát họa về tương lai gần, trong đó các tác nhân AI không chỉ phân tích dữ liệu mà còn đảm nhận công việc vật lý trong các nhà máy, kho bãi và môi trường dịch vụ với tính tự chủ ngày càng cao.

Để xem các tin bài khác về “AI vật lý”, hãy nhấn vào đây.

 

Nguồn: Hannover Messe