CHLB ĐỨC – Châu Âu rất đa dạng, về địa lý lẫn văn hóa. Các giải pháp cho quá trình chuyển đổi năng lượng ở các quốc gia châu Âu cũng đa dạng. Châu Âu xem sự đa dạng này là cơ hội để học hỏi lẫn nhau và thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng diễn ra nhanh hơn và hiệu quả hơn ở mỗi quốc gia.
Bài viết này giới thiệu các dự án sáng tạo và thành công từ khắp châu Âu, cho thấy nguồn cung cấp năng lượng tái tạo 24/7 có thể vận hành như thế nào. Các nghiên cứu điển hình sẽ mang đến động lực và cảm hứng, biến những ý tưởng thành hiện thực.
Hệ thống quang điện cho hộ gia đình ở CHLB Đức Sự phát triển mạnh mẽ và phổ biến của việc tự sản xuất điện mặt trời trong cư dân, là tâm điểm của cuộc cách mạng năng lượng mặt trời. Theo Hiệp hội năng lượng mặt trời CHLB Đức (BSW-Solar – German Solar Association), tính đến tháng 6 năm 2025, đã có một triệu thiết bị năng lượng mặt trời cắm trực tiếp vào ổ điện gia đình, được đăng ký tại Đức. Những hệ thống năng lượng mặt trời mini này có khả năng sản xuất công suất lên đến 2.000 watt tại Đức. Chúng có thể được lắp đặt trên ban công (đây là trường hợp của khoảng một phần ba tổng số thiết bị năng lượng mặt trời cho hộ gia đình), cũng như trên những bức tường bên ngoài của nhà cao tầng, trong vườn hoặc trên mái nhà bằng. Khách hàng có thể tự lắp đặt các hệ thống này và cắm chúng vào ổ điện gia dụng có phích cắm schuko (*). Điều này có nghĩa là cả người thuê nhà và chủ sở hữu nhà đều có thể tham gia vào quá trình chuyển đổi năng lượng ở ngưỡng thấp. Việc mua sắm hệ thống quang năng thường mang lại lợi nhuận sau vài năm. (*) Phích cắm schuko (hay phích cắm loại F hoặc CEE 7/4): là một loại phích cắm điện tiêu chuẩn được sử dụng rộng rãi ở CHLB Đức và nhiều quốc gia khác tại châu Âu.
Tầm quan trọng của các thiết bị quang điện cho hộ gia đình đối với quá trình chuyển đổi năng lượng ở châu Âu Chuyển đổi năng lượng là một dự án được người dân thúc đẩy mạnh mẽ. Các thiết bị quang điện cho hộ gia đình mang đến giải pháp “solar-to-go” (tạm dịch là ‘năng lượng mặt trời di động’) cho tất cả mọi người, không chỉ dành riêng cho những gia chủ có mái nhà riêng. Chúng đơn giản và giá cả hợp lý, đồng nghĩa với việc chúng đã trở thành một mặt hàng được sản xuất hàng loạt tại CHLB Đức và từ đó, thúc đẩy sự chấp nhận chuyển đổi năng lượng trong dân cư. Khách hàng tự lắp đặt các hệ thống năng lượng mặt trời mini, thường bao gồm một hoặc hai tấm pin năng lượng mặt trời, tại nhà và sử dụng một ứng dụng để theo dõi sản lượng điện. Điều này giúp họ hiểu sâu hơn về cách thức hoạt động của nguồn cung cấp năng lượng tái tạo. Đồng thời, các thiết bị quang điện cho hộ gia đình cũng khơi dậy niềm đam mê về cơ hội cho mọi người tự sản xuất điện. Hệ thống quang điện cho hộ gia đình ở Đức đã thành công về mặt tài chính, bởi vì đầu tư ban đầu thấp cho phép một bộ phận lớn dân số tiếp cận hệ thống năng lượng mặt trời của riêng họ. Suy cho cùng, mọi người rất quan tâm đến việc tiết kiệm chi phí điện. Việc sử dụng rộng rãi các thiết bị quang điện cho hộ gia đình, giúp năng lượng phi tập trung trở nên khả thi ở các khu vực đô thị.
Hệ thống quang điện cho hộ gia đình có khả năng tạo ra sản lượng như thế nào? Theo một nghiên cứu của Hiệp hội công nghiệp châu Âu SolarPower Europe tại thành phố Berlin (CHLB Đức), một hệ thống quang điện cho hộ gia đình có công suất 900 kilowatt giờ và hướng lắp đặt chưa tối ưu có thể đáp ứng từ 8 đến 13% nhu cầu điện hàng năm của một hộ gia đình từ một đến hai người, với tỷ lệ tự tiêu thụ là 99%. Trong khi đó, các hệ thống tương tự tại thành phố Madrid (Tây Ban Nha) đáp ứng từ 10 đến 20% nhu cầu. Đa số các trường hợp, điện được sản xuất sẽ cung cấp cho các thiết bị dự phòng như bộ định tuyến wifi hoặc tủ lạnh.
Thị trường quang điện cho hộ gia đình đang phát triển như thế nào ở châu Âu? Vào năm 2024, cứ năm hệ thống quang điện (PV) được lắp đặt tại CHLB Đức, thì có hai hệ thống là thiết bị quang điện cho hộ gia đình. Một nghiên cứu của Đại học HTW Berlin (tại Đức) ước tính rằng, nếu tính cả các thiết bị chưa đăng ký, thì hiện có từ 1,5 đến 4 triệu hệ thống quang điện cho hộ gia đình được kết nối tại Đức. Theo ước tính của Bundesverband Steckersolar, Hiệp hội quang điện cho hộ gia đình của Đức, số lượng hệ thống quang điện cho hộ gia đình ở khắp châu Âu là từ 4 đến 5 triệu. Mặc dù nhiều quốc gia châu Âu đã tạo điều kiện cho ngành quang điện cho hộ gia đình phát triển thông qua luật pháp, nhưng các thị trường này vẫn còn nhỏ và thường thiếu dữ liệu thị trường riêng biệt cho phân khúc này. Tại Pháp, theo công ty điều hành hệ thống phân phối điện của Pháp, ENEDIS, tổng công suất tích lũy từ các hệ thống có công suất đến 1 kilowatt đã được kết nối vào cuối năm 2024 là 34 megawatt. Tại Áo, theo công ty quản lý điện năng E-Control, có gần 20.000 hệ thống có công suất từ 10 đến 15 MW. Liên minh châu Âu đang khuyến khích các quốc gia thành viên trợ cấp các hệ thống quang điện cho hộ gia đình theo luật pháp quốc gia thông qua chỉ thị điện mới về thiết kế thị trường điện (New electricity directive for electricity market design). Theo nghiên cứu của hiệp hội SolarPower Europe, thị trường tại Pháp, Tây Ban Nha, Ba Lan, Hà Lan và Ý dự kiến sẽ tăng trưởng.
Hệ thống quang điện cho hộ gia đình và hệ thống lưu trữ Hệ thống lưu trữ dân dụng kết hợp với các thiết bị quang điện cho hộ gia đình đang ngày càng phổ biến, nhưng liệu sự kết hợp này có thực sự đáng giá? Diễn đàn Intersolar forum tại hội chợ Intersolar Europe 2025 đã thảo luận về chủ đề này.
Để xem các tin bài khác về “Quang điện”, hãy nhấn vào đây.
Nguồn: Intersolar